Sunday, September 26, 2010

ଦାମ୍ଭିକ ଅଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଅନ୍ଧ ଉତ୍ତେଜନା
ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଗାଳ୍ପିକ ଶ୍ରୀ ମନୋଜ ଦାସ ତାଙ୍କ ଏକ ଅଭୁଲା ଗଳ୍ପ ’ବାକ୍‌ପଟୁ ହଂସ’ ରେ କହିଛନ୍ତି “ ... ପ୍ରକୃତ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟରୁ ମଣିଷ ଦ୍ୱିବିଧ କାରଣରୁ ବଞ୍ଚିତ ହୁଏ- ଦାମ୍ଭିକ ଅଜ୍ଞାନରୁ ଏବଂ ଅନ୍ଧ ଉତ୍ତେଜନାରୁ |” ଗଳ୍ପର ପ୍ରସଙ୍ଗ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମନୋହାରୀ | ଜଣେ ସାଧୁ ଏକ ରାଜ୍ୟକୁ ଆସି କଥା-କୁହା ହଂସଟିଏ ଯାଚିଲେ | ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ଅମାତ୍ୟଗଣ ହଂସର ବାଟ୍ପଂଟୁତାର ଉପଯୋଗିତା ବା ଗୁରୁତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଅଜ୍ଞାନ ଥିବାରୁ ସାଧୁଙ୍କର ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖାନ କଲେ | ଏହା ଜାଣି ରାଜା ଉତ୍ତେଜିତ ହେଇ ହାତ ପାଆନ୍ତାରେ ହଂସକୁ ଦେଖି ବି ଚିହ୍ନି ପାରିଲେନି ଓ ହଂସଟି ଉଡିଚାଲିଯାଇଥିଲା | ଏଇ ପ୍ରକାରରେ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦାମ୍ଭିକ ଅଜ୍ଞାନ ଓ ରାଜାଙ୍କ ଅନ୍ଧ ଉତ୍ତେଜନା ଯୋଗୁ ବାକ୍‌ପଟୁ-ହଂସରୂପି ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟରୁ ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟ ବଞ୍ଚିତ ହେଇଥିଲା | ଚାଲନ୍ତୁ ଆମେ ଏଇ ଦୁଇଟି ମାନବ ପ୍ରକୃତି -ଦାମ୍ଭିକ ଅଜ୍ଞାନ ଓ ଅନ୍ଧ ଉତ୍ତେଜନା- କୁ ଆଜିର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା କରିବା | ତଥ୍ୟଟି ଚିରନ୍ତନ, ସର୍ବ-କାଳ ସର୍ବ ସମାଜ ପ୍ରଯୂଜ୍ୟ ଓ ଯଥାର୍ଥ |
ସରକାରଙ୍କ ଯୋଜନା-ପ୍ରଣେତାମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଯଦି କିଛି ଅତି ନୂତନ, ଅଶ୍ରୁତପୂର୍ବ ଯୋଜନାର ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖାଯାଏ ତେବେ ପ୍ରସ୍ତାବଟା ଯେତେ ଯୁଗାନ୍ତକାରୀଣି ହେଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ବ୍ୟକ୍ତି ତତ୍‌କ୍ଷଣାତ୍‍ ନାକଚ କରିଦିଅନ୍ତି- “ ହେଃ, ମୁଁ ଜାଣେ ଏଇ ଯୋଜନା କାମ କରିବନାହିଁ “; “ଏ ପ୍ରସ୍ତାବଟି ଉପଯୋଗୀ ନୁହେଁ “ | ସତ୍ୟ ଏହି ଯେ ଏମନ୍ତ ମତ ପ୍ରକାଶ ତାଙ୍କର ଭ୍ରାମିକ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ, ଦର୍ପ ତଥା ମିଥ୍ୟା ଦମ୍ଭ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହେଇଥାଏ ଓ ପ୍ରସ୍ତାବର ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ସମ୍ୟକ୍‍ ଜ୍ଞାନ ତଥା ଜିଜ୍ଞାସାର ଅଭାବ ଥାଏ | ସେମାନେ ମତ ଦେବା ପୁର୍ବରୁ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ପୁଂଖାନୁପୁଂଖ ଅନୁଧ୍ୟାନ ବି କରିନଥାଆନ୍ତି ଓ କରିବା ଦରକାର ବି ଭାବନ୍ତି ନାହିଁ | ଅନ୍ୟ ଅନେକ ବିଷୟରେ ସେମାନେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ହେଇଥିବାରୁ, ସେମାନେ ନିଜକୁ ସର୍ବଜ୍ଞାନୀ ମଣନ୍ତି ତଥା ତାଙ୍କର ମତକୁ ସମାଜରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଏ | ଉପସ୍ଥିତ ବିଷୟବସ୍ତୁରେ ଅଜ୍ଞାନ ହେଲେ ସୁଦ୍ଧା ମିଥ୍ୟା, କାଳ୍ପନିକ ଦର୍ପରେ ସେମାନେ ଦାମ୍ଭିକ | ଗଳ୍ପର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଯେମିତି ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ଅମ୍ୟାତ ବୃନ୍ଦ ସେମାନଙ୍କର ରାଜକୀୟ ଦାୟୀତ୍ୱ ଓ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହେତୁ ପ୍ରତିଟି ରାଜକୀୟ-ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିଷୟବସ୍ତୁରେ ବିଶେଷଜ୍ଞ ହେବାର ଦମ୍ଭ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥାଆନ୍ତି | ମନ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ସଧାରଣ ନାଗରିକ ତ ନୁହନ୍ତି | ତାଙ୍କର ମତ ସମାଜର ସମସ୍ତ ବର୍ଗଙ୍କ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ | କିନ୍ତୁ କଥାକୁହା ହଂସର ଉପଯୋଗିତା ବିଷୟରେ ସେ ଅଜ୍ଞାନ | ଅମ୍ୟାତବୃନ୍ଦଙ୍କ ମତ ଯେ ବାକ୍‍-ପଟୁତା ହଂସର ମାଂସ ଅଧିକତର ସୁସ୍ୱାଦୁ କରିଥାଏ ଯେତେ ଅବାନ୍ତର ହେଲେ ବି ଗ୍ରହଣୀୟ ହେଇଥାଏ | ଆମ ସମାଜରେ ବି ବହୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ପ୍ରତିଷ୍ଠାର ଦମ୍ଭରେ ଦାମ୍ଭିକ ହେଇ ନିଜ ବିଶେଷଜ୍ଞତାର ପରିଧି ଅତିକ୍ରମ ବିଷୟରେ ମତ ପ୍ରକାଶ କରି ସମାଜର ଅପୂରଣୀୟ କ୍ଷତିର କାରଣ ହେଇଥାଆନ୍ତି |
ଅପର ପକ୍ଷରେ କିଛି ବ୍ୟକ୍ତି କିଛି ବୁଝିବା ଆଗରୁ ଉତ୍ତେଜିତ ହେଇ ତାଙ୍କର ଉତ୍ତେଜିତ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଫଳତଃ ପ୍ରସ୍ତାବର ଉପକାରିତା ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିପାରିନଥାଆନ୍ତି ଓ ହଂସ ହାତପାଆନ୍ତାରେ ଆସି ଉଡିଯିବା ପରି ସମାଜକୁ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟରୁ ବଞ୍ଚିତ କରାଇଥାଆନ୍ତି | ଏଇ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ କୁହା ଯାଇପାରେ ଯେ ଦାମ୍ଭିକ ହେବା ବା ଉତ୍ତେଜିତ ହେବା ସବୁକ୍ଷେତ୍ରରେ ନିନ୍ଦନୀୟ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ ଅଜ୍ଞାନତା ସହ ଦାମ୍ଭିକତା ବା ନବୁଝି ଶୁଝି ଉତ୍ତେଜିତ ହେବା ଅତି କ୍ଷତିକାରକ |
ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଅତୀତରେ ଅନେକ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ପ୍ରସ୍ତାବ ବି କାଟ୍‍ ଖାଇ ଯାଇଥିଲା ଓ ସେଥିରୁ ଅନେକ ପ୍ରସ୍ତାବ ଅଦୃଶ୍ୟ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟରୁ ଊଣା ନୁହେଁ | ଅତୀତରେ ସେମେଷ୍ଟର ସିସ୍ଟମ୍‌ ପ୍ରଣୟନ ସମୟରେ, ବା କ୍ରେଡିଟ୍‌ ସିସ୍ଟମ ସମୟରେ ବି ଦାମ୍ଭିକ ଅଜ୍ଞାନୀ ତଥା ଅନ୍ଧ ଉତ୍ତେଜିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଅଭ୍ୟୂଦୟ ହେଇଥିଲା | ଅବସର ପ୍ରାପ୍ତ ଉଚ୍ଚପଦସ୍ଥ ଅଧିକାରୀ ଗଣ ତାଙ୍କର ପ୍ରାକ୍‍-ଅବସର ଆଖ୍ୟା ବା ଉପାଧିର ଦମ୍ଭରେ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଉପଯୁକ୍ତ ଜ୍ଞାନ, ସୂଚନା ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସେଇ ଉପାଧିର ଗୌରବକୁ ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ କରି ନିଜର ମତ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥାଆନ୍ତି ଓ ଫଳତଃ ସମାଜ ହିଁ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଇଥାଏ | ଠିକ ସେଇପରି ଭାବରେ ଅନେକ ବ୍ୟକ୍ତି ନବୁଝି ନଶୁଝି ସମ୍ମୁଖରେ ଥିବା ମୁଲ୍ୟବୋଧକ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟର ମୁଲ୍ୟ କଳନା କରିବାରେ ଅକ୍ଷମ ହେଇ ଉତ୍ତେଜନାରେ ତାକୁ ହରାଇବସିବା ବି ସମାଜ ପାଇଁ ଅହିତକର | ଦେଶର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଆମକୁ ନିଜକୁ ସ୍ଥିର ତଥା ଧୈର୍ୟ୍ୟର ସହ ସୂଚନା ଓ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ କରି ପ୍ରସ୍ତାବର ଆଲୋଚନା କରି ଅଦରକାରି ଉତ୍ତେଜନାରୁ ଦୂରରେ ରଖି ପାରିଲେ ସମାଜର ଅନେକ ଲାଭ ହେବ |
ଅରୁନ୍‌ ପୂଜାରୀ


ଜନ୍ମପୁର୍ବ-ଜୀବନ (editorial in Saptarshi)

ମହାଭାରତର ଅଭିମନ୍ୟୁ ବୃତ୍ତାନ୍ତ କାହାକୁ ଅଜଣା ନୁହେଁ | ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ପୁତ୍ର ଅଭିମନ୍ୟୁ | ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଭଗ୍ନୀ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ଚକ୍ରବୁହ୍ୟ ଭେଦିବା କୌଶଳ କହୁଥିବା ସମୟରେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ ଗର୍ଭରେ ଥାଇ ଅଭିମନ୍ୟୁ ଏଇ ରଣକୌଶଳ ଶିଖିଥିଲେ | କିନ୍ତୁ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କୁ ନିଦ ଲାଗିବାରୁ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଚକ୍ରବୁହ୍ୟରୁ ବାହାରିବା ଜ୍ଞାନ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିପାରିନଥିଲେ | ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେଇଟା ହିଁ ଅଭିମନ୍ୟୁର ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ହେଲା | ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠେ ସତରେ କ’ଣ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ଭୃଣ ବାହ୍ୟଜଗତ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରେ ଓ କ’ଣ ସେ ସମୟର ଶିକ୍ଷା ଜୀବନସାରା ଅପାଶୋରା ରହେ | କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ହେଲେବି ଅଭିମନ୍ୟୁ କଥାରୁ ଆଉ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ମନରେ ଉଠେ | ଯଦିବି ଭୃଣ ବାହ୍ୟ ଜଗତ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ କରିପାରୁଥିବ, କ’ଣ କେବଳ ଗର୍ଭଧାରିଣୀ ମାତା ହିଁ ଯୋଗାଯୋଗର ମାଧ୍ୟମ | ଯେମିତି ଏ ଉପାଖ୍ୟାନରେ ମାଧ୍ୟମ ସୁଭଦ୍ରା ଶୋ‍ଇ ପଡିବାରୁ ଅଭିମନ୍ୟୁ ଓ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ମଧ୍ୟରେ ଯୋଗାଯୋଗ ଛିନ୍ନ ହେଇଗଲା | ପୁରାଣରେ ଭୃଣର ବାହ୍ୟ ଜଗତ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ ସମ୍ୱନ୍ଧରେ ଅନେକ ବର୍ଣ୍ଣନା ମିଳେ | ମାତାଂକ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ସମୟରେ ମାତା ଶୁଣୁଥିବା ଭକ୍ତିରସ ସଂଗୀତରେ ପ୍ରହ୍ଲାଦ ପ୍ରଭାବିତ ହେଇ ରାକ୍ଷସ କୂଳରେ ଜନ୍ମ ନେଇ ବି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଏକ ମହାନ୍‍ ଭକ୍ତ ହେଲେ | ଋଷି ଉଦ୍ଦାଳକଂକ ଶିଷ୍ୟ କୋହାଡ ଋଷିଂକ ତୃଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ଶ୍ଳୋକ ଉଚ୍ଚାରଣ ସମୟରେ ତାଂକ ସ୍ତ୍ରୀ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ଭୃଣ ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲା ଫଳରେ ପିତାଂକ ଶାପରେ ଅଷ୍ଟବକ୍ର ହେଇ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କଲେ | ଆଧୁନିକ କାଳରେ ଶୁଣାଯାଏ ଯେ ତବଲା ଗୁରୁ ଉସ୍ତାଦ୍‍ ଆଲ୍ଲା ରଖା ସ୍ତ୍ରୀ ଗର୍ଭବତୀ ଥିବା ବେଳେ ସ୍ତ୍ରୀଂକ ତଳିପେଟରେ ଅଙ୍ଗୁଠି ଦ୍ୱାରା ମୃଦୁ ତାଳ ଦେଉଥିଲେ ଓ ଫଳ ସ୍ୱରୁପ ତାଂକ ପୁତ୍ର ଜାକିର୍‍ ହୁସେନ୍‍ ପିଲା ଦିନରୁ ତବଲା ଗୁରୁ ହେଇଥିଲେ | ସବୁ କାହାଣୀ ପରି ମନେ ହୁଏ | କିନ୍ତୁ ସତରେ କ’ଣ ଭୃଣ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ସମୟରେ ବାହ୍ୟ ଜଗତର ଭାଷା ବୁଝିପାରେ, ପରିଚିତ ସ୍ୱର ମନେରଖିପାରେ? ମରଣୋପରାନ୍ତ-ଜୀବନ ଭଳି ଜନ୍ମପୁର୍ବ-ଜୀବନ ସମ ପରିମାଣରେ ରହସ୍ୟମୟ | କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଖାଲି ନୁହେଁ ବାସ୍ତବ ଜୀବନରେ ଏହାର ସତ୍ୟତା ରହିଛି | ଆମ ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ଶିଶୁର ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ମୂଳଦୂଆ ଜନ୍ମର ବହୁ ପୁର୍ବରୁ ଗଢି ଉଠିଥାଏ | ପ୍ରଥମତଃ ଜନନୀ ମାଧ୍ୟମରେ ଭୃଣ ଅମ୍ଳଜାନ ତଥା ଖାଦ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିଥାଏ | ଜନନୀର ହର୍ଷ, ଉଲ୍ଲାସ, ବିଷାଦ, ଖାଦ୍ୟପେୟ, ବ୍ୟାୟାମ ଓ ଅଭ୍ୟାସ, ଭାବନା ଓ ଚିନ୍ତାଧାରା, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜୀବନ ଶୈଳୀ ଶିଶୁର ବିକାଶରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ | ଏଇଥିପାଇଁ ଜନନୀର ଆଦର୍ଶ ଜୀବନ ଶୈଳୀ ବିଷୟରେ ଭାରତୀୟ ସଂସ୍କୃତିର ’ଗର୍ଭସଂସ୍କାର’ରେ ଦିଗନିର୍ଦ୍ଦେଶ ହେଇଛି | ଆଧୁନିକ ବିଜ୍ଞାନ ଯୁଗର ପ୍ରୟୋଗାତ୍ମକ ଆବିଷ୍କାରରୁ ଜଣାପଡେ ଛ’ମାସର ଭୃଣ କେବଳ ଶବ୍ଦ ଶୁଣିବା ଶକ୍ତି ନୁହେଁ ଶବ୍ଦ ଚିହ୍ନିବା ଶକ୍ତିବି ବିକାଶ କରିଥାଏ | ଶିଶୁର ସ୍ମରଣଶକ୍ତି ବି ଏକ ଜନ୍ମପୂର୍ବ ପ୍ରକୃତି | ପରିଚିତ ଶବ୍ଦକୁ ମନେ ରଖିପାରେ | ବିଶେଷତଃ ପିତା ମାତାଂକ ସ୍ୱର ତା ପାଇଁ ଅତି ପରିଚିତ ହେଇଥାଏ | ଗର୍ଭଧାରିଣୀ ମାତାର ନାଭି ବାଟ ଦେଇ ଶବ୍ଦଲହରୀ ବାହ୍ୟ ଜଗତରୁ ଔରସସ୍ଥିତ ଭୃଣ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିପାରିଥାଏ | ଅଧିକାଂଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପିତା ହିଁ ମାତାର ତଳିପେଟ ପାଖରେ ମୁହଁ ରଖି ନିଜର ଭାବି ସନ୍ତାନ ସହ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ କରିବା ଚେଷ୍ଟାରେ ଆନନ୍ଦ ଅନୁଭବ କରେ | ଏଇ ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡେ ଯେ ଶିଶୁ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ସମୟରେ ବି ମାତାଂକ ବିନାସାହାଯ୍ୟରେ ଶବ୍ଦ ଶୁଣିବା ଓ କିଛି ପରିମାଣରେ ବୁଝିବା ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖିଥାଏ | ଧୀରେଧୀରେ କାର୍ରେ ହର୍ଣ୍ଣ, ଡୋର୍‌ବେଲ୍‍ ଇତ୍ୟାଦିର ଧ୍ୱନି ମନେରଖିବାରେ ସକ୍ଷମ ହେଇଥାଏ | ସୁଭଦ୍ରାଂକ ଗର୍ଭରେ ଥିବା ଶିଶୁର ସିଧାସଳଖ ଭାବରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଥିବା ରଣକୌଶଳ ଶୁଣିପାରିବା କ୍ଷମତା ଥିଲା ଓ ସୁଭଦ୍ରାଂକ ନିଦ୍ରାବସ୍ଥାରେ ବି ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଚକ୍ରବୁହ୍ୟରୁ ବାହାରିବା ଜ୍ଞାନ ଭୃଣକୁ ଶିକ୍ଷା ଦେଇପାରିଥିଲେ କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର ବୋଧହୁଏ ଅନ୍ୟ ରୂପ ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତା | ଭୃଣ ଉପରେ ଜନନୀର ଭାବପ୍ରବଣତା ବା ଭାବାବେଶର ପ୍ରଭାବକୁ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଗର୍ଭବତୀ ମହିଳାଂକୁ ହାସ୍ୟରସ ବିଶିଷ୍ଟ ଓ ବିଷାଦପୂର୍ଣ୍ଣ ଚଳଚିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଇ ଶିଶୁର ଚଳପ୍ରଚଳ ତଥା ହୃତ୍କଏମ୍ପନ ପରୀକ୍ଷାନିରୀକ୍ଷା କରି ବୁଝିପାରିଲେ କି ଜନନୀର emotional stateବି ଭୃଣ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ | ଜନନୀ ପାଇଁ ନୁହେଁ ପୁରା ପରିବାର ପାଇଁ ଗର୍ଭଧାରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଓ ପ୍ରସବ ଅନୁଭୁତି ଏକ ବିଶେଷ ନୈସର୍ଗିକ ଆନନ୍ଦ | ଗର୍ଭ ପ୍ରାରମ୍ଭରୁ ପ୍ରସବ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏକ ଅନନ୍ୟ ଅନୁଭୁତି | ସମ୍ପୁର୍ଣ୍ଣ ପରିବାର ଏଥିରେ ଭାଗୀଦାର ହେଇଥିଲେ ବି ଭୃଣର ବିକାଶଶୀଳ ବ୍ୟବହାର, ତାର ଗତି, ସଞ୍ଚାର, କ୍ରନ୍ଦନ ତଥା ଆନ୍ଦୋଳନ କେବଳ ଜନନୀହିଁ ଅନୁଭବ କରିପାରିଥାଏ | ଏଇ ପରସ୍ପାରିକ ସମ୍ପର୍କ ଅନୁଭୁତିରେ ରହିଛି ଖୁସି, ଆନନ୍ଦ, ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଉପଭୋଗ, ବିଷାଦ ତଥା ନିର୍ଜନତା ଓ ସାଂକେତିକ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ | ଜନନୀ-ଭୃଣ ସଂପର୍କ ଏକାନ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ, ମାତୃତ୍ୱର ଏକ ଅକଥନୀୟ, ଅବର୍ଣ୍ଣନୀୟ ସୋପାନ ଓ ଜନକ ପ୍ରାୟତଃ ଏଇ ଅନୁଭୁତିରୁ ବଞ୍ଚିତ | ଏଇ ସମ୍ପର୍କରୁ ଗଢିଉଠେ ମାତାର ନୂତନ ଆଗନ୍ତୁକ ପ୍ରତି ମମତା, ଭବିଷ୍ୟତର ସ୍ୱପ୍ନ, କଲ୍ପନା ଓ ଆଶା | ମା ପେଟରେ ଶିଶୁର ହସ୍ତପଦ ସଞ୍ଚାଳନଜନିତ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନେକ ଆଧୁନିକ ପିତା ଅନୁଭବ କରିବାକୁ ଚାହାନ୍ତି | ସେମାନେ ପ୍ରସବର ପ୍ରତିଟି ସୋପାନକୁ ଜନନୀସହ ଭାଗୀଦାର ହେବାକୁ ଚାହାନ୍ତି | ପୃଥିବୀରେ ଏମିତି କିଛି ମାନବସମାଜ ଅଛି ପିତା ସଦ୍ୟପ୍ରସବା-ମାତା-ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ଯନ୍ତ୍ରଣା, ଉଦାସୀନତା, ବ୍ୟଗ୍ରତାର ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥାଏ| ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ ତାରରହିତ କୃତ୍ରିମ ଇନ୍ଦ୍ରିୟଦ୍ୱାରା ଗର୍ଭସ୍ଥିତ ଭୃଣର ଚଳପ୍ରଚଳ, ଶବ୍ଦ, ଉତ୍ତାପ, ହୃତ୍କକମ୍ପନ ଇତ୍ୟାଦି ପିତା ଅନୁଭବ କରି ମାତା ସହ ସମସ୍କନ୍ଧ ହେଇ ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ପ୍ରତିଟି ସୋପାନରେ ସହକର୍ମୀ, ସହଧର୍ମୀ ହେବା ସମ୍ଭବ ହେଇପାରୁଛି | ତା ବ୍ୟତୀତ ପିତା ସ୍ୱାଧୀନ ରୂପରେ ଗର୍ଭସ୍ଥିତ ସନ୍ତାନ ସହ ଯୋଗାଯୋଗ ବି ରକ୍ଷା କରିବା ସମ୍ଭବ ହେବ |
ସୃଜନଶୀଳତା (editorial in Saptarshi)
ଆଦିମ କାଳରୁ ଆଲୋଚିତ ବହୁ ଚର୍ଚ୍ଚିତ କିନ୍ତୁ ରହସ୍ୟମୟ, ଅନାସାଧ୍ୟ ଓ ଅବୋଧ୍ୟ ମାନବଗୁଣ ମାନଂକ ଭିତରେ ସୃଜନଶୀଳତା ଅନ୍ୟତମ | ବେଦ, ପୁରାଣ, ବାଇବେଲ୍‍, କୋରାନ୍‍‍ରେ ଏଇ ମାନବଗୁଣ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରାହେଇଛି | ଆଦିମ କାଳୁ ଆମର ବିଶ୍ୱାସ, କୌଣସି ନୈସର୍ଗିକ, ଅଲୌକିକ, ଦୈବିଶକ୍ତିର ଆଶୀର୍ବାଦ, ଦାନ, ବା ବର ସଦୃଶ ସୃଜନଶୀଳତା କିଛି ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷକୁ ଜନ୍ମ ସମୟରେ ପ୍ରାପ୍ତ ହେଇଥାଏ | ସୃଜନଶୀଳ ଚେତନା ନେଇ କିଛି ଭାଗ୍ୟବାନ ମହାନ୍‍ ବ୍ୟକ୍ତି ଜନ୍ମ ନେଇଥାଆନ୍ତି | ଜନ୍ମ ପରୋପରାନ୍ତ ପାରୁପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚେଷ୍ଟା ଦ୍ୱାରା ବି ଏ ଗୁଣ ଲବ୍ଧି ଅସମ୍ଭବ | ଆମର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ମ୍ୟାଡାମ୍‍ କ୍ୟୁରି, ପିକାସୋ, ସେକ୍ପିସ୍ ଅର୍‍, ରାମାନୁଜମ୍‍, ବିବେକାନନ୍ଦ, ଗାନ୍ଧୀ ଇତ୍ୟାଦି ମହାପୁରୁଷଗଣ ଦୈବିଆଶୀର୍ବାଦ ଫଳରେ ଏକ ସର୍ବଶକ୍ତିଶାଳୀ ମସ୍ତିଷ୍କ ଧାରଣ କରି ଭୁମିଷ୍ଠ ହେଇଥିଲେ | ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ମଣିଷର ବିଚିତ୍ର ଜୀବନଚର୍ଯ୍ୟା, ଜଟିଳ ଆନ୍ତର୍ଦ୍ୱନ୍ଦ ତଥା ମାନସିକ ଅବସାଦ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଆଧୁନିକ ସମାଜକୁ ସୃଜନଶୀଳଚିନ୍ତନର ଚିରନ୍ତନପ୍ରବାହିତ ଧାରା ନିହାତି ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ | ନୁତନ ଜ୍ଞାନର ଆହରଣ, ଅନ୍ୱେଷଣ ତଥା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରି ବାସ୍ତବିକତାରେ ପରିଣତ କରିବାଟା ହିଁ ସୃଜନଶୀଳତାର ଲକ୍ଷଣ | ନୁତନ ଭାବ, ଅଭିପ୍ରାୟ ବା ଯୋଜନାକୁ କଳ୍ପନା କରାଯାଇପାରେ କିନ୍ତୁ ତାକୁ ବାସ୍ତବିକତାରେ ପରିଣତ ନକଲେ ତାକୁ ସୃଜନଶୀଳତା ନ କହି କଳ୍ପନାଶୀଳତା କୁହାଯିବ | ଅଧିକାଂଶ କଳ୍ପନା ସ୍ୱପ୍ନ ହେଇ ରହିଯାଏ ଓ ପ୍ରକୃତ ସୃଜନଶୀଳତା ହେଲା ମନରେ ଉଦ୍ରେକ ହେଇଥିବା ନୂତନ ଭାବନାକୁ ବାସ୍ତବିକତାର ରୂପଦେବା | ସୃଷ୍ଟି ହିଁ ସୃଜନଶୀଳତାର ଅନ୍ତିମ ଓ ଚୂଡାନ୍ତ ପରିଣତି | ସୃଜନଶୀଳତାର ଦୁଇଟି ସୋପାନ- ଚିନ୍ତନ ଓ ସୃଜନା- ନୂତନ ଜ୍ଞାନର ଚିନ୍ତନ ଓ ତାପରେ ସେଇ ଭାବନାର ପ୍ରୟୋଗଜନିତ ସମସାମୟିକ ମାନବସମାଜର ବ୍ୟବହାର୍ଯ୍ୟ ବା ଉପଯୋଗୀ ବାସ୍ତବିକତାର ରଚନା | ସୃଜନଶୀଳତା ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ନୁହେଁ | ଅନେକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିଚକ୍ଷଣ ବୁଦ୍ଧିମାନ ମହାପୁରୁଷ ସୃଜନଶୀଳ ନୁହନ୍ତି | ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ପ୍ରତିକ୍ରିୟାଶୀଳ କିନ୍ତୁ ସୃଜନଶୀଳତା ସକ୍ରିୟ ଓ କିଛିଟା ସ୍ୱଂୟକ୍ରିୟ | ପୌରାଣିକ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଓ ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସକୁ ଭୂଲ୍‍ ପ୍ରମାଣ କରିଥିବା ଏଇ ଶତାବ୍ଦୀରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ, ମନୋସ୍ତାତ୍ତ୍ୱିକ ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡେ କି ସୃଜନଶୀଳତାର କୌଣସି ଦୈବିଶକ୍ତିର ପ୍ରଭାବ ନୁହେଁ | ପ୍ରତିଟି ସାଧାରଣ ମାନବ ସୃଜନଶୀଳ ଶକ୍ତିର ଅଧିକାରି ଓ ପାରିପାର୍ଶ୍ୱିକ ପରିସ୍ଥିତି, ବାଲ୍ୟକାଳର ଶିକ୍ଷା ଓ ତାଲିମ ହିଁ ସୃଜନଶୀଳତା ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ କରିବାରେ ବିଶେଷ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ | ମାନବ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ କିଛିଟା ସୃଜନଶୀଳତା ଚେତନାଶକ୍ତି ନେଇ ଜନ୍ମ ହେଇଥାଏ | ଏଇ ଶକ୍ତି ଏକ ଅଂକୁର ସଦୃଶ | ସମୟାନୁକ୍ରମେ ବୟସ ବଢିବା ସାଂଗେସାଂଗେ ଅନୂକୁଳ ସ୍ଥିତି ଅଭାବରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ଅନଂକୁରିତ ସୃଜନଶକ୍ତି ଦୁର୍ବଳ, କ୍ଷୟ ବା ନଷ୍ଟ ହେଇ ଯାଇଥାଏ | ଅଧୁନିକ ବୈଜ୍ଞାନିକ ମାନଂକର ବିଶ୍ୱାସ ଯେ ସୃଜନଶୀଳତା ଏକ କୌଶଳ ଯାହା ଅଭ୍ୟାସ-ରୂପି-ଉଦ୍ଦୀପକ ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ବା ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ କରାଯାଇପାରେ | ସୃଜନ-କୌଶଳତା ଯେକୌଣସି କ୍ରୀଡାକୌଶଳ ବା ଚିତ୍ରକଳାକୌଶଳ ସଦୃଶ ଅନୁକୁଳ ପରିବେଶରେ ଅଂକୁରିତ ଓ ବିକସିତ ହୁଏ | କିଛି ମେଧାବି, ପ୍ରତିଭାସମ୍ପନ୍ନ, ଦେବଦତ୍ତ ମାନବ ମାନଂକ ନିମନ୍ତେ ସୃଜନଶୀଳତା ବିନା ବା କମ୍‍ ପ୍ରଚେଷ୍ଟାରେ ଅଂକୁରିତ ହୁଏ କିନ୍ତୁ ସାଧାରଣ ମାନବ ପାଇଁ କିଛିଟା ଉଦ୍ୟମ ନିହାତି ଆବଶ୍ୟକ | ଏହାର କାରଣ ହେଲା ସୃଜନଶୀଳତା ବିଭିନ୍ନ ମାନବ ଠାରେ ବିଭିନ୍ନ ଆକାରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥାଏ | ମଣିଷର ନିଜସ୍ୱ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ ମଧ୍ୟ ସୃଜନଶୀଳତାର ସଫଳତା କାରଣ ହେଇ ପାରେ - ପରିବେଶର ପ୍ରତିକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ନିଜ କଳ୍ପିତ ନୂତନ ଯୋଜନାକୁ ବାସ୍ତବିକତାର ରୂପ ଦେବାକୁ ହେଲେ ବହୁ ବାଧାବିଘ୍ନର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେବାକୁ ପଡିଥାଏ ଓ ତାର ସମାଧାନ କ୍ରମରେ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱର ପ୍ରତିଫଳନ ହୁଏ | ଜଣାପଡେ କି ସୃଜନଶୀଳମହାପୁରୁଷ ମାନକଂୁର ପାରିବାରିକ ପରିବେଶ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର, ବିଶେଷତଃ ତାଂକୁ ମିଳିଥିବା ସୁବିଧା, ପ୍ରୋତ୍ସାହନ, ଅଭ୍ୟାସ, ଶିକ୍ଷା, ପ୍ରେରଣା, ଅସ୍ପଷ୍ଟତା ଓ ସନ୍ଦିଗ୍ଧତା ପ୍ରତି ସହିଷ୍ଣୁତତା, ଆଶଂକା ପ୍ରତି ଚିରପ୍ରସ୍ତୁତି, ଅସାଧାରଣ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି କ୍ଷମତା ତାଂକର ସୃଜନ-କୌଶଳତାରେ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ | ସୃଜନଶୀଳତା ହେଉ ବା ସୃଜନକୌଶଳତା ହେଉ ମାନବ ସମାଜ ପାଇଁ ତାହା ଏବେ ବି ରହସ୍ୟମୟ | ଅଗଣିତ ପ୍ରଶ୍ନ ଏବେବି ଅନୁତ୍ତରିତ | ଉଦାହରଣ ସଦୃଶ, ସୃଜନଶୀଳତା ଜ୍ଞାନସୀମା ସିମିତ ନା ପ୍ରସାରଣଶୀଳ | ଜଣେ ରଚନାତ୍ମକ ଲେଖକ କଣ ଚିତ୍ରକାର ବି ହେଇପାରିବ ? ମାନବର ସୃଜନଶୀଳତା କଣ କେବଳ ଏକ ବିଷୟରେ ସୀମିତ? ଲିଓନାଡୋ ଭିନ୍ସିୁ ତ ଚିତ୍ରକାର, ବାସ୍ତୁକାର ଓ ଏକାଧାରରେ ଗଣିତଜ୍ଞ ବି ଥିଲେ | ମଣିଷର ମସ୍ତିଷ୍କର ଜନନୀକା ମଧ୍ୟରେ ସୃଜନଶୀଳତାର ଏକକୈନ୍ଦ୍ରିକ ନା ବହୁକୈନ୍ଦ୍ରିକ | ଏ ରହସ୍ୟ ମାନବ ଜାତିର ବୈଜ୍ଞାନିକ ଗବେଷଣାର ଆଗାମୀ ଦିନ ପାଇଁ ଏକ challenge |